یادداشت
مانع زدایی از طبقات پایین سازمان های دولتی شروع شود
به گزارش مبل زیبا یک عضو اتاق تجاری تهران در یادداشتی نوشت: از چند سال قبل به این سو، ما در ایران با رشد بنگاه ها و سازمان هایی که ماموریت شان تولید موانع بوده روبه رو هستیم. کشور ما جایی است که با رانت اداره می شود، مبارزه با رانت و ساختار رانتی فقط انسان را عقب می اندازد، فرصت و انرژی او را به هدر می برد.
به گزارش مبل زیبا به نقل از ایسنا، در یادداشت نسیم توکل آمده است: از چند سال قبل به این سو، ما در ایران با رشد بنگاه ها و سازمان هایی که ماموریت شان تولید موانع بوده روبه رو هستیم. سازمان هایی که بدون آشکار ساختن هویت و قدرت خود با لابی کردن موفق شده اند بر خیلی از قانون گذاران تاثیر داشته باشند، روند آنرا کنترل کرده و اگر جایی مجوز آنها لازم نیست فقط به سبب قدرت نمایی و نمایش وجود حضور یابند.
وجود چند میلیون کارمند و مسئول در بخش دولتی واقعاً چه تأثیری دارد؟ آیا غیر از این است که این افراد باید شغل داشته و مشغول باشند؟ اشتغالزایی برای این طبقه یعنی مانع زایی و دولت فربه برای نشان دادن خود مجبور به انجام این پروسه است؛ بدین سبب در فضای داخلی و هر امری با موانع بسیار زیادی روبه رو هستیم.
جوان گرایی؛ راه حل مطمئن
در چند سال گذشته، به شخصه دریافته ام که در خیلی از سازمان ها و ارگان ها به ویژه بعد از تغییر نسل در بین مدیران ارشد دولتی و وقوع جوان گرایی، رویکرد مانع زدایی به سازمان و روند کار وارد شده است. این مدیران بجای انتظار برای تعیین تکلیف توسط قانون که تا حالا هیچگاه برای پاسخ به نیازهای لحظه ای صنعت، بخش خصوصی، فناوری و کارآفرینان به روز نبوده است، تلاش کردند که خود با مدیریت فرآیندها و تدبیر در عملکرد خود کارها را تسهیل کنند.
بدین جهت با تأمل بیشتر در این مورد در می یابیم که خیلی از این افراد را در سطح معاونان ریاست جمهور، وزیران و حتی مدیرکل داشته ایم که با برقراری ارتباط، شبکه سازی مستمر با بخش خصوصی و شنیدن مشکلات آنها اگر نمی توانستند قانون را تغییر دهند، تلاش نموده اند حتی با چند دستخط کار را انجام دهند و به سهم خود تغییر ایجاد کنند.
من بارها از نمایندگان بخش خصوصی شنیدم که بابت تسهیل کار نامه هایی دریافت شده و حتی در مجامع مدنی و انجمن ها بارها تلاش شد که از مسیر نامه نگاری و تنظیم دستورالعمل های جمعی برای ستاندن راه حل در یک مشکل اقدام نماییم که حتی بعد از موفقیت در دریافت راه حل متأسفانه دستور در عمل اجرائی نشد. در دو سال قبل خصوصاً با موج بزرگی از دستورهایی که فاقد ارکان اجرائی لازم بوده اند برخورد داشتم.
در چند مورد نیز برای خودم پیش آمده که دستور یکی از معاونت های ریاست جمهوری را داشتم اما وقتی در چارت سازمانی آن معاونت دقیق شدم دریافتم که آن نخستین کارمندی که باید برای انجام کار برگه را امضاء کند به سبب عادت روتین کار خود، ترس از مواخذه شدن برای اجرای بخشنامه جدید و تغییر در روند کار یا حتی بر طبق صلاحدید شخصی خود نمی خواهد کار صورت گیرد و بنا بر این کل پروسه یک مجموعه زمین می ماند و هزینه زیادی در این راه تلف می شود. همین طور از نظر دور نداشته باشیم که این مسیر غلط در اجرا نشدن دستورالعمل و بخش نامه ابلاغی به گوش مدیر اصلی نمی رسد. به عبارت دیگر خیلی از دستورهای صادره، ابلاغ ها و بخشنامه های مدیران ارشد در سیستم اداری فاقد ضمانت اجرائی هستند.
سراغ آبدارچی برویم
در جایی دیگر، بارها از بسیاری بزرگان و صنعتگران پیشکسوت کشور همچون پدرم شنیده ام که باید بر طبق رویه های موجود در کشور عمل کنم و این شکل مطالبه گری و به چالش کشیدن سیستم اداری در کشور ما نفس گیر و از بین برنده است. در حقیقت، تغییر فقط در صورت تغییر نسل و روی کار آمدن افرادی که اراده به تغییر دارند و حاضر هستند برای آن هزینه و تلاش کنند، به وقوع می پیوندد.
پدرم همیشه به شوخی ضرب المثلی را بیان می کنند از این قرار «کاری که بخواهد توسط مدیر بالایی و فلان معاون وزیر صورت گیرد سخت و محال است، اما اگر برای انجام کاری بسیار دشوارتر و نشدنی تر سراغ آبدارچی یک سازمان یا اداره بروید و از او راهنمایی بگیرید، کار سریعاً انجام می شود.» استدلال این ضرب المثل هم آنگونه که همه می دانیم آگاهی آبدارچی اداره از تمامی اتاق ها و روند انجام کار است. این که خاطر آبدارچی برای همه عزیز هست و همه برای او کار انجام می دهند. شاید این حرف خنده دار باشد اما اگر بخواهیم بپذیریم که کشور ما جایی است که با رانت اداره می شود، مبارزه با رانت و ساختار رانتی فقط انسان را عقب می اندازد، فرصت و انرژی او را به هدر می برد. انسان در مبارزه با این معضل و در راه مایوس می شود و باید کسب وکار خودرا به گوشه ای گذارد؛ در صورتیکه افراد یا شرکت هایی که از این رانت مولد در قالب مشروع و بدون تضییع حق دیگران استفاده می نمایند و با شبکه سازی لابی گری مناسبی کرده اند موفق تر هستند. در حقیقت، اگر بپذیریم برای ایجاد تغییر و انجام فرآیندها بجای تلاش در طبقه بالا چارت حاکمیتی به سراغ طبقات پایین حاکمیت برویم، موفق تر خواهیم بود. به بیانی ساده تر، فرهنگ سازمانی باید در آخر چارت سازمانی دولت تغییر کند.
منبع: mobleziba.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب